Yapışkanotu
Yapışkanotu(duvarfesleğeni) : Isırgangiller familyasından; ılıman
bölgelerde yetişen, çok yıllık bir bitkidir. Genellikle duvarların
üzerlerinde ve diplerinde bulunur. Yaprakları almaşık ve tam kenarlıdır.
Çiçekleri küçük kümeler halindedir.
Faydası : İdrar söktürür.
Kansızlığı giderir. Dizanteride faydalıdır. Göğsü yumuşatır. Rahatlık
verir. Şeker hastalığında faydalıdır.
Yasemin
Yasemin (yasemen) : Zeytingiller familyasından; kışın yaprak döken veya
her zaman yeşil olan bir çalı veya sarılıcı odunsu bir bitkidir. Genç
sürgünleri yeşildir. Çiçekleri salkım durumundadır. 200 kadar türü
vardır. Sarı çiçekli yasemin, hakiki yasemin yurdumuzda yetişir. Tıbbi
yasemin, beyaz çiçekli ve güzel kokuludur.
Faydası : Romatizma, nikris ve mafsal ağrılarını giderir. Ateş düşürür. Kabızlığı giderir.
Yavşanotu
Yavşanotu (avrupaçayı) : Sıracagiller familyasından; çiçekleri mavi veya
beyaz renkte olan bir bitkidir. Yuvarlak saplıdır. Duvar çatlaklarında
yetişir. Taze iken kokusuzdur. Kuruduktan sonra güzel kokar.
Faydası : Hazmı kolaylaştırır. Baş ve kulunç ağrılarını keser. Çay gibi içilir.
Yenibahar
Yenibahar (pimenta) : Mersingiller familyasından; Amerika'nın tropikal
bölgelerinde doğal olarak yetişen ve baharat elde edilen bir bitkidir.
Her tarafı kokuludur. Kokusu ve tadı; tarçın, karanfil, karabiber ve
hindistancevizininkine benzer. Baharat olarak kullanılır.
Faydası
: Damar sertliğini önler. Hazmı kolaylaştırır. Mide ve bağırsak
gazlarını giderir. Unutkanlığı giderir. Vücudun direncini artırır.
Yerelması
Yerelması (helianthus tuberosus) : Bileşikgiller familyasından; basit
yapraklı, yüksek, çok yıllık otsu bir bitkidir. Toprak altındaki
yumruları inulin bakımından zengindir. Yumruları kullanılır.
Faydası
: Şeker hastaları için faydalıdır. Besleyicidir. Vücudun direncini
artırır. Kabızlığı giderir. Anne sütünü artırır. Bol idrar söktürür.
Böbreklerin ve pankreasın düzenli çalışmasını sağlar. Basur memelerine
faydalıdır. Romatizma, nikris ve mafsal ağrılarında şikayetleri azaltır.
Cildin güzel olmasını sağlar.
Yılanyastığı
Yılanyastığı (danaayağı) : Yılanyastığıgiller familyasından; yaprakları
büyük ve koyu kırmızı olan mide bulandırıcı bir koku salan, büyük
yumrulu bir bitkidir. İstanbul çevresinde, Ege ve Akdeniz Bölgesinde
yetişir.
Faydası : Ateşi düşürür. Terletir, vücuda rahatlık verir. Sinirleri uyarır.
Yonca
Yonca (kelekotu) : Baklagiller familyasından; bir bitki cinsidir. Birçok
türü vardır. Kokulu yonca yurdumuzda yetişen 30-100 cm boyunda, iki
yıllık otsu bir bitkidir. Gövdesi silindir biçiminde, tüysüz açık yeşil
renkli, boyuna çizgili ve çok dallıdır. Yaprakları saplıdır. Çiçekleri
sarı renkli ve güzel kokuludur. Dalların ucunda dik salkımlar
halindedirler. Çiçekli ve yapraklı dalları; kumarin, melilotik ve
kumarik asitler ve uçucu bir yağ taşır.
Faydası : Romatizma
ağrılarını giderir. İshali keser. Midenin düzenli çalışmasını sağlar.
Sinirleri yatıştırır. Baş ağrılarını dindirir.
Yosun
Yosun (moss) : Çiçeksiz bitkilerin; suların yüzünde veya diplerinde bulunan bir şubesidir.
Faydası : Sürüldüğü yerleri zayıflatır. Haşlanması bağırsak kurtlarını döker. Saçlar yıkanırsa kuvvetlendirir.
Yulaf
Yulaf (alef) : Buğdaygiller familyasından; daha ziyade hayvan olarak
yetiştirilen otsu bir bitkidir. Nişasta bakımından zengindir.
Faydası
: Çocukların hazım güçlüklerini giderir. Bedeni ve ruhi yorgunlukları
giderir. İdrar söktürür. Vücuda rahatlık verir. Kandaki şeker miktarını
düşürür. İktidarsızlığı giderir. Guatrı önler. Mide ve bağırsak
bozukluklarını giderir.
Yüksükotu
Yüksükotu (digitalis) : Sıracagiller familyasından; Avrupa, Batı Asya
ve Akdeniz bölgesinde yetişen, iki veya çok yıllık otsu bir bitkidir.
Yaprakları rozet şeklindedir. Çiçekleri dik ve uzun olup salkım
şeklindedir. 40 kadar türü vardır. Yurdumuzda 10 türü yetişir.
İçeriğinde kardiyotonik (kalbi kuvvetlendirici) glikozitler taşır.
Zehirlidir. Ev ilaçlarında çok dikkatli kullanılması ve tavsiye edilen
miktarın aşılmaması gerekir.
Faydası : Kalp ilaçlarında kullanılır. Nabız atışını azaltır. Kan dolaşımını yavaşlatır.
Zakkum
Zakkum (ağu ağacı) : Zakkumgiller familyasından; Akdeniz sahilleri
boyunca hemen hemen her yerde yetişen; yurdumuzda Batı ve Güney
Anadolu'da dere yataklarında bulunan bir bitkidir. Boyu 5 metre kadar
uzar. Kış aylarında yapraklarını dökmez. Sık dallıdır. Çiçekleri
pembedir. Meyveleri kapsül şeklindedir. Zehirlidir. Yapraklarında
reçine, tanen, glikoz, C vitamini ve oleandrin adında bir glikozit
vardır. Kabukları ve tohumlarında da etkili maddeler vardır. Ev
ilaçlarında kullanılmaması gerekir.
Faydası : Haricen
kullanıldığı takdirde adale ağrılarını giderir. Akrep ve arı sokmasında
faydalıdır. Düşük dozlarda kullanılacak olursa kalbi kuvvetlendirir. Bol
miktarda idrar söktürür. Vücutta biriken suyu boşaltır.
Zambak
Zambak (zanbak) : Zambakgiller familyasından; soğanı pullu, dik gövdeli,
güzel ve iri çiçekli bir bitkidir. 50 kadar türü vardır. Beyaz zambak 1
metre kadar boylanabilir. Çiçekleri beyazdır. Kırmızı zambak yüksek
dağlarda bulunur. Trabzon zambağı Doğu Karadeniz bölgesinde yetişir. Ev
ilaçlarında beyaz zambak kullanılır.
Faydası : Vücut ağrılarını dindirir. Diş ağrılarını ve iltihaplarını giderir. Şişlikleri indirir.
Zencefil
Zencefil (zencebil) : Zencefilgiller familyasından anayurdu Hindistan ve
Malezya olan etli rizomlu bitkidir. Baharat olarak kullanılır. Tıbbi
zencefilin tropik ülkelerde kültürü yapılır.
Faydası : İştah
açar. Mide ve bağırsaklardaki gazı söktürür. Kusmayı önler. İshali
keser. Bağırsak bozukluklarını giderir. Soğuk algınlığında çabuk
iyileşmeyi sağlar. Bedeni ve zihni gücü artırır. Cinsel istekleri
kamçılar.
Zerdeçal
Zerdeçal (zerdeçap) : Zencefilgiller familyasından; anavatanı Doğu
Hindistan olan çok yıllık bir bitkidir. Yaprakları sivri uçlu, çiçekleri
sarı renktedir. Safranı andıran boyalı bir madde çıkarılır. Baharat
olarak kullanılır.
Faydası : Sinirleri uyarır. Vücutta biriken
zehirli maddeleri atar. Nekahat devresini kısaltır. Verem gibi
hastalıklarda faydalıdır.
Zeytin
Zeytin (zeytun) : Zeytingiller familyasından; Akdeniz havzasında,
makilerde yabani olarak yetişen, fakat bütün Akdeniz bölgelerinde
yetiştirilen, yaprak dökmeyen, eğri, büyük gövdeli, sık dallı, 5-20 m
yüksekliğinde uzun ömürlü bir ağaçtır. Yaprakları yeşil renkli olup,
derimsi ve karşılıklı dizilişlidir. Çiçekleri beyazımsı sarı renkli
olup, salkım durumundadır. Meyve önceleri yeşil, olgunlaştığı zaman
parlak siyah renklidir. Meyvelerinde zeytinyağı çıkarılır. eytinyağının
içeriğinde olein, palmitrik, steraik ve linolik asitlerin gliseritleri,
hidrokarbonlar ve E vitamini vardır. Ev ilaçlarında zeytin tanesi,
yaprakları, kabukları ve yağı kullanılır.
Faydası : Zeytinyağı,
safrayı artırır. Karaciğeri çalıştırır. Karaciğer ağrılarını keser.
Sarılıkta faydalıdır. Eczacılıkta, bazı ilaçları hazırlamakta
kullanılır. Yaprakları ve kabukları, yüksek tansiyonu düşürür. Kandaki
şeker miktarını düşürür. Bağırsak solucanlarının düşürülmesine yardımcı
olur. Taneleri de besleyicidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder